ART-io η τέχνη του βίου
«Ο ειδικός αντιμετωπίζει τον μη ειδικό “πανεπιστήμονα” ή τον “πολυμαθή” με μιαν εκδικητική περιφρόνηση. Η αυθεντία του ειδικού και η τεχνική του κατάρτιση –έστω και επί ενός εκατοστομέτρου γνωστικού εδάφους– μπορεί να επιδεικνύουν μιαν αυτοπεποίθηση και μιαν άμωμη μετριοφροσύνη, την οποία απαγορεύεται να επιδείξει ο συγκριτολόγος, εκείνος που (αδέξια ή με ένα αποφασιστικό άλμα) πηδάει τους φράκτες μεταξύ των διαφορετικών πεδίων.»
«Στις κλασσικές ή φιλολογικές σπουδές, στους τομείς του ενορατικού λόγου, οι επιτροπές, οι επιστημονικοί διάλογοι και το κύκλωμα των συνεδρίων αποτελούν πληγές. Τίποτα δεν είναι πιο γελοίο από τον κατάλογο των ονομάτων ακαδημαϊκών συναδέλφων και χορηγών, οι οποίοι κατονομάζονται με ευγνωμοσύνη στο τέλος κάποιων ασήμαντων αναφορών.”
«Δεν υπάρχουν “θεωρίες της λογοτεχνίας” ούτε “θεωρία της κριτικής”. Αυτού του είδους οι ταμπέλες αποτελούν αλαζονική μπλόφα ή δάνειο, διαφανέστατο, από τις ζηλευτές τύχες και την λαμπρή πρόοδο της επιστήμης και της τεχνολογίας. Είναι εντελώς βέβαιο ότι δεν υπάρχουν –αν μας επιτρέπουν οι σύγχρονοι μαιτρ των βυζαντινισμών– “θεωρίες της μετάφρασης”.»
«Οι έγκυρες ακαδημαϊκές μελέτες έχουν κατακερματιστεί σε πλήθος εξειδικεύσεων – και σε βαθμό που προκαλεί την κοινή λογική. Η κοινότητα συρρικνώνεται κάθε φορά που διορίζεται κάποιος καθηγητής ή επιχορηγείται μια έρευνα.»
«Όλο και περισσότερες εργασίες, που αναφέρονται σε όλο και ισχνότερα θέματα, δημοσιεύονται στα λόγια περιοδικά των πανεπιστημιακών εκδοτικών οίκων. Τον τόνο δίνουν οι ατέρμονες βυζαντινολογίες, τα σχόλια επί σχολίων που συσσωρεύονται σαν ανεστραμμένες πυραμίδες.»
Ο Τζωρτζ Στάινερ στο “Μετά τη Βαβέλ” για την θλιβερή κατάσταση των ανθρωπιστικών σπουδών σήμερα. Την ζωή του ολόκληρη ο ίδιος την πέρασε πολεμώντας τη βλακεία της εξειδίκευσης. Το βλέμμα του ήταν καθολικό, έβλεπε εξίσου και συγχρόνως τον Σοφοκλή και τον Ρακίνα, τη φιλοσοφία και την ποίηση, τα μαθηματικά και το σκάκι, τη Βαρβαρότητα της άγνοιας και τον Πύργο του Κυανοπώγωνος, το άγος της ιστορίας και τη χοάνη του τεχνολογημένου μας μέλλοντος. Κριτικός συναρπαστικός, μελετητής απ’ τους λίγους, κορυφαίος δοκιμιογράφος του καιρού μας, homo universalis βγαλμένος από τις δέλτους των χρονικών αλλά και νους που στοχάστηκε βαθιά πάνω στο επίκαιρο και το παροδικό, μας άφησε μερικές δεκάδες βιβλία που αναζητούν το όμοιό τους.
Τέτοιοι άνθρωποι ούτε περνούν ούτε αναπληρώνονται. Μένουν εκεί, να μας θυμίζουν ες αεί το πελώριο κενό που αφήνουν.
